Het censuursysteem in China staat bekend als ‘The Great Firewall’. China gebruikt dit mechanisme om het internet te controleren en de toegang tot informatie te beperken. De lijst van taboe-onderwerpen blijft groeien, waardoor China haar burgers het recht op vrijheid van meningsuiting ontzegt.

De Chinese overheid censureert onder meer:

China censureert vooral via media die in handen zijn van de Chinese Communistische Partij. Ook kan de regering de internettoegang beperken. De Great Firewall past verschillende censuurtechnieken toe, zoals:

Ben je in China en zoek je een manier om onder de Chinese censuur uit te komen? Dan raden we aan een VPN te gebruiken. Vooral ExpressVPN is een goede optie voor China.

Lees het volledige artikel voor gedetailleerde informatie over de internetcensuur in China.

China heeft een van de meest restrictieve internetcensuurprogramma’s van de wereld: de Great Firewall.

De Great Firewall is erg geavanceerd en is ontworpen om de toegang tot informatie te controleren en toezicht te houden op de online activiteiten van de Chinese bevolking. Ieder platform en elke website of app die de autoriteiten bedreigend vinden, wordt geblokkeerd. Wie kritisch is richting de regering of informatie deelt die ‘schadelijk’ zou zijn, kan rekenen op (juridische) consequenties.

Tijdens de coronapandemie is de censuur in China alleen maar toegenomen. Online werd de discussie over de pandemie de kop ingedrukt, en journalisten die kritisch durfden te schrijven, werden vervolgd.

Tussen januari en mei 2020 waren meer dan 2100 trefwoorden verboden op het populaire Chinese sociale mediaplatform WeChat – de Chinese WhatsApp-variant. Dit is een voorbeeld van hoe de Grote Firewall functioneert. In dit artikel leggen we uit waarom China het internet censureert, wat de autoriteiten allemaal censureren en hoe ze dit precies doen.

In theorie wordt in de Chinese grondwet van 1982 het recht op vrijheid van meningsuiting en persvrijheid omschreven. In realiteit moeten de media buigen voor de wil van president Xi Jinping en de Chinese Communistische Partij (CCP).

Dit blijkt wel uit een bezoek van Xi Jinping aan mediaoutlets in 2016. Hier eiste de president absolute loyaliteit van de staatsmedia: “Al het werk van de partij’s media moet de wil van de partij weerspiegelen, het gezag van de partij waarborgen en de eenheid van de partij waarborgen. Ze moeten van de partij houden, de partij beschermen en zich nauw aansluiten bij de partijleiding in denken, politiek en handelen”, aldus Xi.

Onafhankelijke pers, voor zover die er is in China, is zwaar aan banden gelegd en onderworpen aan strenge censuurregels. Verschillende overheidsinstellingen zijn in het leven geroepen om ervoor te zorgen dat de media zich aan de wensen van de partij houden. Zo geeft de afdeling Propaganda van de CCP instructies over hoe onderwerpen precies behandeld moeten worden. De afdeling houdt bovendien toezicht op de nationale telecommunicatiesector om er zeker van te zijn dat alle mediakanalen in de pas blijven lopen.

Ook journalisten en buitenlandse media hebben weinig vrijheid in China.

Het uitgebreide internetcensuurprogramma van de Chinese regering wordt de Great Firewall genoemd. In 1998 vreesde de Chinese Communistische Partij dat de komst van het internet de Democratische Partij van China meer macht zou geven en in staat zou stellen om een invloedrijk online netwerk te creëren. De CCP ontwierp de Great Firewall om dit te voorkomen. De partij kon gebruikmaken van technieken van het Golden Shield Project, een systeem dat eerder was ontworpen om de nationale veiligheid te waarborgen.

Toen Xi Jinping aan de macht kwam in 2012, raakte de censuur steeds meer verweven met de verspreiding van propaganda en ideologie. Mensen met een andere politieke opvatting kregen zware straffen. Onafhankelijke media waren vaak niet opgewassen tegen de druk van de CCP en het systeem.

Hoewel de Great Firewall is gecreëerd om te voorkomen dat informatie naar buiten gaat, werkt het ook om te voorkomen dat informatie China binnenkomt. Inmiddels is de Great Firewall uitgegroeid tot een geavanceerd, meerlagig technisch systeem dat ervoor zorgt dat Chinese internetgebruikers een sterk gemanipuleerde versie van het wereldwijde web te zien krijgen.

Op deze manier hebben burgers geen toegang tot gevoelige informatie die de Chinese autoriteiten in een kwaad daglicht kan zetten. Websites, apps en tools die de censuur kunnen omzeilen, worden direct uit de lucht gehaald.

De Chinese regering schaalt het internet onder de nationale soevereiniteit. De autoriteiten gebruiken censuur als middel om de nationale veiligheid te waarborgen. Ook is de censuur er om controle over de bevolking te houden en de publieke opinie te vormen.

Een van de doelen van de censuur is het isoleren van de Chinese bevolking van de buitenwereld. Op deze manier kan de Chinese Communistische Partij het beeld dat mensen hebben van wat er in hun eigen land gebeurt, zelf bepalen. De Partij kan dit beeld vormen hoe ze wil, omdat mensen simpelweg geen toegang tot andere informatie hebben.

Een andere reden voor de Chinese censuur is het controleren van de economie. De censuur maakt het makkelijker om wetgeving op te stellen en binnenlandse bedrijven te controleren. De Chinese sociale media-industrie kan op deze manier snel alternatieven ontwikkelen voor populaire platforms. In plaats van Google gebruiken Chinezen Baidu. Zelfs TikTok, dat eigendom is van een Chinees bedrijf, is niet beschikbaar in het land. Hiervoor in de plaats heeft China Douyin. Andere alternatieven voor grote platformen zijn WeChat, een chat-app vergelijkbaar met WhatsApp, en Weibo: de Chinese variant van Twitter.

De Chinese censuur richt zich vooral op het blokkeren van politieke inhoud die de regering bekritiseert. Eerst blokkeerde de Great Firewall slechts een paar websites die tegen de Communistische Partij waren, maar sinds het begin van 21e eeuw neemt de censuur aanzienlijk toe onder het mom van nationale veiligheid. Alle websites of platforms die het huidige regime niet steunen, worden uit de lucht gehaald.

Ook blokkeren de autoriteiten ‘immorele’ inhoud. Meestal gaat het om pornografie en LGBTQ+-afbeeldingen. In 2021 kwam de overheid met een tiplijn waar burgers ongepaste politieke of culturele inhoud kunnen melden.

We benoemen de belangrijkste onderwerpen die de Chinese overheid censureert.

China staat erg weinig kritiek op de regering toe. Voordat kritische inhoud gepubliceerd kan worden, moet het eerst worden goedgekeurd. Dit is uiteraard geen betrouwbaar systeem, zeker gezien de hoge straffen en intimidatie die op kritiek op de regering staan.

China censureert onder meer de volgende onderwerpen:

De autoriteiten halen accounts offline die politiek commentaar leveren. Als een platform weigert te voldoen aan de censuurwetgeving, verbiedt China het. Dit is meermaals gebeurd bij grote websites en platforms zoals Facebook, YouTube, WhatsApp en Twitter.

Volgens Freedom House is China “’s werelds ergste schender van internetvrijheid“. De lijst van websites en sociale mediaplatforms die het land blokkeert, blijft groeien. Wereldwijde zoekmachines zoals Google en Yahoo zijn verboden in China. Ook diensten zoals Google Maps, Google Translate en Google Scholar zijn niet toegankelijk. Onder meer Reddit en alle niet-Chineestalige pagina’s van Wikipedia staan op de zwarte lijst.

De meeste internationale sociale media en berichtenapps zijn in China niet toegankelijk. Omdat de bedrijven de Chinese overheid geen toegang tot gebruikersinformatie kunnen geven, zijn ze verboden. Het gaat onder meer over Facebook, Instagram, Twitter, WhatsApp en Snapchat. Ook versleutelde berichtendiensten zoals Telegram en Signal zijn geblokkeerd. In 2021 werd de Clubhouse-app neergehaald nadat mensen deze app gebruikten om de detentiekampen voor Oeigoeren in Xinjiang te bespreken.

Ook videoplatforms zoals YouTube en Twitch zijn verboden omdat ze niet aan de censuurvoorschriften van China kunnen voldoen. Netflix is altijd onbereikbaar geweest in China.

China censureert bepaalde historische gebeurtenissen en promoot in plaats daarvan een ander verhaal. Verschillende onderwerpen zijn volledig taboe gemaakt. Het gaat bijvoorbeeld over de onafhankelijkheid van Taiwan, de behandeling van etnische minderheden zoals de Oeigoeren, en het bloedbad op het Plein van de Hemelse Vrede in 1989.

Onder Xi Jinping begon de Chinese regering bovendien met het censureren van digitale archiefdocumenten. Zo past de overheid historische verslagen van bijvoorbeeld de Culturele Revolutie aan. Op deze manier krijgen geweld en wreedheid een minder prominentere rol in de geschiedenis van China.

Berichten die het gezag van de Partij of de president kunnen ondermijnen, zijn ook verboden en vallen ten prooi aan de censuur. Een ludiek voorbeeld is Winnie de Poeh. Het beertje zou lijken op Xi Jinping en wordt dan ook vaak met de president vergeleken. Om deze reden wordt Winnie de Poeh in China gecensureerd.

China gebruikt de Firewall om inhoud te verbieden die in strijd is met de opvattingen van de staat. Denk bijvoorbeeld aan pornografie en geweld. Ook afbeeldingen van ‘lage cultuur‘ of ‘problematische’ optredens in muziekvideo’s of populaire media zijn verboden. Daarnaast is gokken illegaal in het land.

De Chinese regering legt veel nadruk op traditionele genderrollen. Alles wat niet past in de patriarchale norm is verboden. In 2021 kregen omroepen de opdracht om mannen die niet mannelijk genoeg zouden zijn van tv te weren.

Groepen die de Chinese overheid als ‘ondergeschikt’ beschouwt, krijgen weinig ruimte en vrijheid in het land. In 2017 bestempelde de China Netcasting Services Association homoseksualiteit als ‘abnormaal seksueel gedrag’. Als gevolg hiervan verbiedt de overheid content die positief staat tegenover LHBTIQ+. Het populaire socialemediaplatform WeChat blokkeerde in 2021 accounts van verschillende LHBTIQ+-groepen op de universiteit.

Ook religieuze groepen krijgen te maken met censuur. China erkent vijf religies:

Het beoefenen van een andere godsdienst dan deze vijf is illegaal voor Chinese burgers. Het aanzetten tot andere godsdiensten op het internet is ook verboden. Deze berichten worden vaak verwijderd. De Chinese regering gebruikt onder meer keyword filtering om religieuze vrijheid van meningsuiting te blokkeren. Zo kunnen de accounts van gebruikers worden verwijderd als ze religieuze ideeën verspreiden.

Ook op het gebied van de COVID-19-pandemie controleerde de Chinese regering het narratief. Een bekend voorbeeld is dat van oogarts Li Wenliang. Nadat hij alarm sloeg over het mysterieuze virus waarmee patiënten in zijn ziekenhuis besmet waren, werd hij ’s nachts direct opgepakt. Li Wenliang werd ‘het verspreiden van geruchten’ en ‘illegaal gedrag’ verweten. Bovendien moest hij een zwijgdocument ondertekenen. Niet lang daarna overleed de arts zelf aan het coronavirus. Verschillende landen namen het China kwalijk dat autoriteiten niet eerder ingrepen, maar ervoor kozen om artsen en klokkenluiders monddood te maken en de berichtgeving over het virus te controleren.

Een ander voorbeeld van censuur omtrent het coronavirus is de situatie in Shanghai in april 2022. De stad ging in een erg strenge lockdown. Video’s over de lockdown waarin mensen hun ongenoegen uitten gingen – ondanks pogingen van de autoriteiten – viraal. Toch blokkeerde de overheid verwijzingen naar dit soort video’s, en nieuw materiaal, intensief.

China dwingt censuur af via de door de staat gecontroleerde media en de Great Firewall. De media krijgen duidelijke instructies over wat ze wel en niet mogen bespreken. Als ze zich daar niet aan houden, krijgen ze strenge straffen.

Online gebruikt de regering uitgebreide surveillancetechnologie om te voorkomen dat verboden materiaal toch beschikbaar komt.

De Chinese Communistische Partij controleert al jaren de pers-, film-, radio- en televisie-industrie. Meerdere instanties zijn hierbij betrokken, waaronder de Centrale Propaganda-afdeling, de Cyberspace Administratie van China en de Central Cyberspace Affairs-commissie.

Grote Chinese mediagroepen, zoals Xinhua News Agency, China Central Television (CCTV), China National Radio (CNR) en de kranten China Daily, People’s Daily en de Global Times zijn in handen van de staat en staan onder rechtstreekse controle van de autoriteiten. Iedere dag stuurt de afdeling Propaganda van de CCP een gedetailleerd bericht naar alle media met daarin gecensureerde onderwerpen en richtlijnen voor de redactie.

Er is geen ruimte voor onafhankelijke journalisten en bloggers. Als zij berichten over ‘gevoelige’ informatie, krijgen ze te maken met surveillance, intimidatie, detentie en zelfs marteling. Om een perskaart te krijgen of te vernieuwen, moeten journalisten de propaganda app Study Xi, Strengthen the Country downloaden. Deze app legt de mening van president Xi op, en verzamelt veel persoonlijke gegevens.

China is de grootste gevangenis voor journalisten ter wereld. Meer dan honderd journalisten zitten opgesloten. Mede hierdoor staat China op de wereldpersvrijheid index van RSF op plaats 175 van de 180.

Door het strenge medialandschap voor nationale en internationale journalisten, doen veel verslaggevers aan zelfcensuur. Ook internationale outlets publiceren niet alle inhoud in hun Chinese versies. Deze zelfcensuur is ook te zien bij bedrijven die binnen China opereren – vooral bij social mediaplatforms. In China zijn bedrijven wettelijk verantwoordelijk voor de inhoud op hun platformen. Vanwege deze strenge regels trekken veel bedrijven zich terug uit het land, wat ertoe leidt dat China de volledige controle over binnenlandse bedrijven heeft.

Als gevolg van de Great Firewall, zijn de internetsnelheden in China lager dan in andere delen van de wereld. Het verkeer moet door verschillende punten en filters worden geleid, waardoor de verbindingssnelheden afnemen.

Het vertragen van verbindingssnelheden kan ook een doelbewuste censuurmethode zijn. Dit staat bekend als bandbreedtebeperking (bandwidth throttling). Hiermee kan de overheid de toegang tot het internet beperken. Met name in tijden van onrust kan dit de verspreiding van informatie tegengaan.

De Chinese regering heeft meerdere keren het volledige communicatiesysteem platgelegd. Dit gebeurde bijvoorbeeld in 2009. Na etnisch geweld sloot de regering de internettoegang in Xinjiang tien maanden lang af. Dit zou zogenaamd in het belang van de nationale veiligheid zijn gedaan.

The Great Firewall is het online censuursysteem van China die met verschillende wetten en technieken het internet reguleert. Het is het meest omvangrijke surveillancesysteem van de wereld. Pogingen om de Firewall te omzeilen zijn verboden. Het systeem omvat onder andere de volgende technieken:

Een van de belangrijkste censuurmethoden is het filteren van URL’s en de inhoud van webpagina’s op trefwoorden. Als een trefwoord op de zwarte lijst staat, is de site niet toegankelijk voor gebruikers.

Bepaalde trefwoorden in wereldwijde zoekmachines, bijvoorbeeld de oorzaak van de coronapandemie of de behandeling van de Oeigoeren, leveren vooral artikelen van staatsmedia op.

Het blokkeren van de toegang tot websites gaat grotendeels via DNS spoofing. Wanneer je een website wilt bezoeken, gaat je verzoek eerst naar het domeinnaamsysteem (DNS). Hier verbindt het jou met het IP-adres van de site die je zoekt.

Het antwoord van het DNS kan echter worden gemanipuleerd. Dit heet DNS spoofing. De Chinese overheid maakt hier op grote schaal gebruik van. Als je verzoek een verboden trefwoord bevat, reageert de firewall met een spoofed DNS-antwoord. Je krijgt dan geen toegang tot de website.

Deep Packet Inspection (DPI)is een manier van gegevensverwerking waarbij inkomende en uitgaande gegevens worden gecontroleerd op informatie. Het is een inhoudelijke analyse van je dataverkeer, waarbij veel metagegevens worden onderzocht. Deep Packet Inspection maakt dus een aanzienlijke inbreuk op je privacy en online vrijheid. In China gebruiken de autoriteiten DPI om de extreme internetcensuur toe te passen.

Om te voorkomen dat mensen toegang krijgen tot ‘verboden’ informatie, treedt China op tegen middelen waarmee de censuur kan worden omzeild. Het gaat in het bijzonder om VPN’s (Virtual Private Networks).

Overheidsinstellingen of universiteiten gebruiken vaak een VPN-verbinding om hun interne netwerk af te sluiten van anderen. Deze VPN’s zijn geregistreerd en moeten aan strenge voorschriften voldoen. VPN’s waar geen vergunningen voor zijn afgegeven, zijn verboden in China.

In China werken veel mensen bij de ‘internetpolitie‘. Hun taak is het controleren van de publieke opinie online. Dit omvat onder andere het handmatig opsporen en blokkeren van IP-adressen en URL’s. Ook het sturen van de online meningen, onder meer op sociale media, valt onder het takenpakket. In 2013 bleek dat er ongeveer twee miljoen mensen in dienst waren bij de internetpolitie. Sindsdien is de sociale mediawereld uiteraard enorm uitgebreid.

De CCP verspreidt haar denkbeelden niet alleen binnen China zelf, maar ook in het buitenland. Vooral sinds Xi Jinping president is, zet China propaganda in om de CCP ook buiten het land op te hemelen. Dit gebeurt op verschillende gebieden, waaronder het onderwijs.

In 2020 bleek uit onderzoek van kennisinstituut Clingendael dat China invloed heeft op het hoger en wetenschappelijk onderwijs in Nederland. Het gaat hierbij om het aanzetten tot zelfcensuur bij onder meer onderzoekers en studenten, vooral op het gebied van vrije meningsuiting en keuze van onderwerpen voor onderzoek. Ook worden publicaties van wetenschappelijk werk gecensureerd. Deze invloed van China tast de kwaliteit van de Nederlandse kennispositie met betrekking tot China aan, evenals de kwaliteit van onderzoek over China.

In 2021 bleek dat een hoogleraar Chinese taal en cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen in zijn contract had staan het imago van China niet te mogen beschadigen. Dit is een concreet voorbeeld van de beïnvloeding van China in het buitenland.

Chinese burgers zijn erg creatief in het omzeilen van de censuur in China. Ze maken veel gebruik van homofonen: woorden die hetzelfde klinken, maar een andere betekenis hebben. De Chinese overheid gebruikt bijvoorbeeld vaak de term ‘harmonieuze samenleving’ om onderdrukkende maatregelen te rechtvaardigen. Toen internetgebruikers deze term op een ironische manier gingen gebruiken, censureerde de regering het woord. Nu gebruiken Chinezen het woord ‘rivierkrab’, wat hetzelfde klinkt, om toch over het onderwerp te kunnen praten.

Op dezelfde manier is het woord ‘rijstkonijn’, uitgesproken als mitu, een verwijzing naar de term MeToo. Op de website van China Digital Times vind je een lexicon met termen die regelmatig worden gebruikt om de censuur in China te omzeilen.

Hoewel VPN’s verboden zijn in China, blijft het de beste manier om de censuur te omzeilen. Voor toeristen heeft het gebruik van een VPN geen juridische gevolgen. Wel kan je VPN worden geblokkeerd. Ben je in China en wil je de censuur omzeilen met een VPN? Dan verwijzen we je naar ons artikel over de beste VPN voor China. Een goede VPN om in het land te gebruiken is ExpressVPN, die speciale methoden heeft om de Great Firewall te omzeilen.

China blijft een van de meest onderdrukkende landen ter wereld als het gaat om internetvrijheid. Wie zich kritisch uit over gevoelige onderwerpen, loopt het risico op intimidatie en arrestatie. Aan de basis van de Chinese censuur ligt de Grote Firewall, het mechanisme dat een groot deel van de online inhoud aan banden legt.

De afgelopen jaren is de regelgeving in China alleen maar toegenomen. Ieder jaar worden steeds meer websites, sociale mediaplatformen en apps geblokkeerd. Chinese burgers gebruiken veel homofonen om onder de censuur uit te komen. Ben je in China of ben je van plan erheen te gaan? Dan raden we aan om een VPN te gebruiken.

Wil je meer informatie over censuur in andere landen? Bekijk dan ons censuurdossier. Hier vind je uitgebreide artikelen over internetcensuur in verschillende landen, waaronder:

Heb je nog vragen over de censuur in China? Klik op een vraag hieronder om het antwoord erop te lezen.

In China is de persvrijheid zeer beperkt. Verslaggevers Zonder Grenzen noemt China “’s werelds grootste gevangenis voor journalisten”. China staat momenteel op plaats 175 van de 180 in de wereldpersvrijheid index. Alle grote media worden streng gecontroleerd door de staat en de Chinese Communistische Partij. Er is geen ruimte voor onafhankelijke media en veel journalisten doen aan zelfcensuur uit angst voor straffen. Lees meer over de persvrijheid in China in ons uitgebreide artikel over de internetcensuur in het land.

De Chinese Communistische Partij (CCP) onder leiding van president Xi Jinping gebruikt censuur als middel om de nationale veiligheid te waarborgen. Vaak wordt de term ‘harmonieuze samenleving’ gebruikt om de censuur te rechtvaardigen. De CCP wil het beeld dat de Chinese burgers van hun land hebben, zelf vormen. Door de censuur houdt de partij controle over de bevolking en kan het de publieke opinie vormen. Ook controleert de overheid de economie, doordat buitenlandse bedrijven vertrekken en binnenlandse bedrijven onderhevig zijn aan strenge wetten en regels. In ons uitgebreide artikel lees je meer over de censuur in China.

De Chinese censuur is vooral gericht op politiek afwijkende meningen. Ook veel sociale media worden geblokkeerd. Daarnaast richt de censuur zich op:

De Chinese Communistische Partij controleert vrijwel alle media in het land. Ook kan de regering de internettoegang beperken. China censureert met name via de Great Firewall. Deze gebruikt verschillende technieken, zoals:

Wil je meer weten over hoe de Chinese regering het internet censureert? Lees dan het volledige artikel over censuur in China.

WhatsApp is verboden in China, onder meer omdat het platform weigert te voldoen aan de censuurwetgeving. In plaats daarvan wordt WeChat erg vaak gebruikt. Deze chat-app is vergelijkbaar met een combinatie van Facebook, Twitter en WhatsApp. Wil je weten wat China nog meer censureert? Lees dan het volledige artikel over de censuur in China.

Verschillende sociale media zijn niet beschikbaar in China. De bedrijven kunnen of willen de Chinese overheid geen toegang geven tot gebruikersinformatie, en zijn daarom verboden. Het gaat onder meer over:

Ook bijvoorbeeld Netflix is niet toegankelijk vanuit China. Wil je meer weten over de censuur in het land? Lees dan het volledige artikel over internetcensuur in China.